W IKZE da się inwestować bez opłat. Choć czasem opłaty mogą się pojawić.
Opłata za założenie rachunku IKZE
Niektórzy producenci produktów IKZE dopuszczają pobranie od oszczędzającego jednorazowej opłaty za założenie rachunku IKZE w wysokości najczęściej od 100 zł do 500 zł.
Skąd ta opłata? Najczęściej jest to opłata którą pobrać może pośrednik finansowy proponujący założenie IKZE. Co może oznaczać, że promować będzie takie IKZE które taką opłatę pozwala pobrać…
Warto wiedzieć – że bardzo często produkt IKZE który u pośrednika będzie miał opłatę … da się założyć bez żadnej opłaty przez internet bezpośrednio na stronie internetowej IKZE.
Wiele produktów jednak tej opłaty nie pobiera, a te które ją pobierają najczęściej robią to 'dla sieci dystrybucji’ – i tak dając często możliwość założenia rachunku przez internet bez tej opłaty. Wiedząc że i tak większość osób nie sprawdzi i tę opłatę wstępną zapłaci…
Opłata za wycofanie środków z IKZE
Wynosi najczęściej między 100 a 200 zł i może być pobierana wyłącznie w pierwszych 12 miesiącach od założenia IKZE. To oznacza że po roku można IKZE zmienić na inne bez opłat.
Z zastrzeżeniem że w przypadku IZKE opartego o rachunek maklerski może pojawić się dodatkowa opłata w wysokości nie wyższej niż koszty faktyczne związane z opłatami dla Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych jakie w związku z taką transakcją poniesie firma prowadząca IKZE. Ale jest to opłata symboliczna w wysokości ułamka procenta wartości aktywów.
Opłaty bieżące
Warto dokładnie zapoznać się z umowami, regulaminami i tabelą opłat. Ponieważ mogą pojawić się czasem zaskakujące zapisy.
Generalnie reguły powinny być następujące (zależnie od formy IKZE).
IKZE w formie rachunku bankowego
- Nie powinno mieć żadnych dodatkowych opłat
IKZE w formie DFE (Dobrowolny Fundusz Emerytalny)
- Nie powinno mieć żadnych dodatkowych opłat
- Oczywiście fundusz DFE pobiera opłatę za zarządzanie – ale jest ona wliczona w wynik funduszu a tym samym nie ma dla inwestora znaczenia – liczy się wynik funduszu. Fundusz który zarobi więcej mając większą opłatę za zarządzanie jest lepszy niż tańszy fundusz z gorszym wynikiem 🙂
IKZE w formie TFI (fundusze inwestycyjne)
- Nie powinno mieć żadnych dodatkowych opłat
- Choć w przeszłości bywały próby pobierania dodatkowych opłat jak np. prowizji od wpłaty (’ukrytych’ w regulaminie gdzie aby uniknąć słowa opłata potrafił pojawić się zapis o tym że „alokacja składki wynosi 96%” co oznacza po prostu 4% prowizję…
IKZE w formie rachunku maklerskiego
- tu na pewno dodatkowe opłaty będą ale powinny być zbliżone do tych w zwykłym rachunku maklerskim
- mówimy tu np. o opłacie za każdą transakcję (prowizje najczęściej na poziomie 0,2% do 0,5% ale nie niższe niż ustalone kwoty minimalne wyrażone w PLN) – co przy niskich kwotach na rachunku może skutecznie zniechęcać do aktywnego inwestowania. Tym bardziej że zmiana z akcji A na akcje B to dwukrotne pobranie opłaty…
- dodatkowa opłata za 'zarządzanie’ według określonej strategii inwestycyjnej (czyli inwestor nie musi sam zarządzać)
- może pojawić się dodatkowa opłata roczna (np. opłata depozytowa)
IKZE w formie UFK – ubezpieczenie z funduszem kapitałowym
- Tu niestety kreatywność producentów co do różnych opłat jest nieograniczona 🙁
- Standardem jest opłata roczna np. 1% w skali roku – to dodatkowa opłata oprócz opłat wliczonych w ceny funduszy
- Jest tu dodatkowe ubezpieczenie na życie – przy czym koszt składki na to ubezpieczenie potrafi być … dużo wyższy niż kupno takiego samego ubezpieczenia poza produktem (to prosty sposób na zwiększenie marżowości produktu dla dostawcy…)
- Potrafią pojawić się dodatkowe opłaty – odpowiedniki prowizji od wpłaty (opłata alokacyjna)
- Dodatkowo UFK (ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe) to oficjalnie nie to samo co FIO (fundusze inwestycyjne otwarte). O ile w FIO są narzucone ustawowo limity kosztów (maksymalny koszt to 2% opłaty rocznej) to nie dotyczy to UFK … które mogą mieć opłaty nawet zbliżone do 4% w skali roku…
Opłaty w funduszach inwestycyjnych
To temat który muszę tu poruszyć – wielu inwestorów może błędnie interpretować te opłaty czy też zabiegi marketingowe typu 'u nas taniej’. To co warto wiedzieć:
- fundusze inwestycyjne (TFI) pobierają opłaty za zarządzanie. Ustawą są one ograniczone do maksymalnie 2% stałej opłaty za zarządzanie w skali roku. Oczywiście fundusze mogą naliczać dodatkową opłatę zmienną np. zależną od zysku jaki wypracują. Te opłaty są oczywiste – trudno aby fundusz inwestował za darmo…
- opłaty za zarządzanie w funduszu inwestycyjnym (stałe i zmienne) są już wliczone w jego wynik. Jeżeli fundusz pokazuje na wykresie zysk 15% w ostatnim roku to oznacza że taki zysk otrzymał inwestor (opłat się już dodatkowo nie odejmuje, są one uwzględnione w wyniku)
- natomiast opłata roczna za produkt polisy inwestycyjnej z UFK to dodatkowa opłata. Jeżeli taki produkt podaje że pobiera opłatę na poziomie np. 1% a pośrednik finansowy tłumaczy że to taniej niż opłata za zarządzanie w funduszach inwestycyjnych to … po prostu wprowadza inwestora w błąd (mówiąc delikatnie). To jest dodatkowa opłata. Czyli jeżeli fundusz UFK w polisie inwestycyjnej zarobi 15% a opłata roczna za produkt to 1% to zysk inwestora wyniesie 14% (i będzie jeszcze dodatkowo obniżony przez inne koszty – jak np. koszt ubezpieczenia)
W produktach IKZE opartych o zwykłe fundusze inwestycyjne pojawiają się produkty, które oferują możliwość inwestowania w tańsze jednostki swoich funduszy inwestycyjnych (czyli takie ich tańsze wersje). Na przykład z opłatą za zarządzanie niższą o połowę. Nie powinno to być kryterium wyboru produktu. Jak w życiu – czy zawsze tańsze znaczy lepsze?
Jeżeli fundusze w innym IKZE często zarabiają więcej (mając większą opłatę za zarządzanie – wliczoną już w tę cenę) to chyba lepiej inwestować w fundusze które zarabiają więcej niż… zarobić mniej i cieszyć się że fundusz pobrał niższą opłatę …
Pamiętaj – że liczy się to co fundusz pokazał na wykresie.
Poza tym obniżka kosztu w funduszu akcyjnym o połowę to około 1% (ponieważ maksymalny koszt w funduszu akcji opłaty stałej to 2%, stąd 50% obniżka kosztu to 1%). A fundusze akcji w ciągu miesiąca mogą się między sobą różnić bez problemu o kilka procent…
Absolutnie błędem jest wybór IKZE opartego o fundusze firmy A tylko dlatego że jest 'taniej’!
