Jak wybrać najlepsze IKZE?

Lista kroków do wyboru IKZE – ze szczegółami

Krok 1: Czy IKZE się w ogóle opłaca?

Z każdej strony jesteś atakowany reklamami które pokazują jaką kwotę odzyskasz ze zwrotu podatku PIT jeżeli tylko założysz IKZE i wpłacisz na nie pieniądze.

Fakt: IKZE wiąże się pewną korzyścią podatkową – to możliwość uzyskania zwrotu z podatku PIT (a konkretnie odliczenia kwoty inwestycji w IKZE od dochodu). W ten sposób możesz zmniejszyć podatek dochodowy PIT odpowiednio o 12%, 19% lub 32% – zależnie od tego w jakiej skali podatkowej jesteś.

Ale – zwrot z podatku uzyskasz tylko gdy będziesz mieć jakiś podatek do zapłaty!

(A) Jeżeli twoje obliczenia dotyczące podatku PIT za cały bieżący rok pokazują, że zapłacisz podatek, to będziesz mógł skorzystać z ulgi podatkowej IKZE.

Dlaczego w powyższym przypadku napisałem: IKZE można wstępnie rozważyć zamiast – IKZE będzie dobrym wyborem? Ponieważ to okaże się dopiero w Kroku 3 – gdyby np. warunki w produkcie IKZE w danej grupie były dużo gorsze niż poza IKZE…

(A) Jeżeli twoje obliczenia dotyczące podatku PIT za cały bieżący rok pokazują, że nie zapłacisz podatku to otwieranie IKZE może wydawać się bez sensu. Nie otrzymasz przecież zwrotu z podatku. Co prawda Twoje oszczędności będą zwolnione (pod warunkiem odpowiednio długiego inwestowania) z podatku Belki ale … przy wypłacie w przyszłości zapłacisz … 10% ryczałtowego podatku od całej wypłacanej kwoty – nawet jeżeli na inwestycji stracisz zamiast 19% od zysku – w inwestycji poza IKZE.

Tu pojawia się trochę magii matematycznej. Okazuje się, że jeżeli zysk (z wpłaty na IKZE w danym roku) przekroczy na koniec inwestycji 111% – to nawet przy braku zwrotu z podatku wynik po opodatkowaniu będzie lepszy w IKZE niż poza IKZE. Pod warunkiem że przekroczysz zysk 111%  – dokładnie 111,(1)% (czytaj: 111 i 1 w okresie)

Dlaczego? Wyjaśnię na przykładzie zysku większego niż 111%, np. 120%:

• inwestor nie może odliczyć sobie zwrotu z IKZE ponieważ nie ma do zapłaty podatku dochodowego w danym roku
• kwota 1000 zł, zysk po n latach: 120%. Czyli zysk 1200 zł. Łączna wartość inwestycji na koniec to 2200 zł.
• W IKZE przy wypłacie pobrane będzie 10% od całej kwoty. Czyli 10% z 2200 zł= 220 zł. Do wypłaty: 1980 zł.
• Poza IKZE przy wypłacie pobrane będzie 19% od zysku. Czyli 19% z 1200 zł=228 zł. Do wypłaty: 1972 zł.
• Końcowy wynik w IKZE jest lepszy niż poza IKZE.

Czyli: Im większy łączny zysk tym bardziej IKZE się opłaca. O ile łączny zysk z danej wpłaty będzie wyższy niż około 111%.

Krok 2: Jaki rodzaj IKZE wybierasz?

Jeżeli Krok 1 zakończył się oceną: IKZE wstępnie można rozważyć – to przechodzimy do Kroku 2. Celem tego kroku jest ustalenie która forma IKZE jest dla Ciebie jako inwestora najlepsza – w oparciu o posiadaną wiedzę i doświadczenie w inwestowaniu oraz dodatkowe oczekiwania.

Temat dość obszerny – stąd podzieliłem go na kilka etapów omawiając poszczególne grupy produktów. W specjalnie dobranej kolejności – tak aby jak najprościej metodą eliminacji szybko ustalić który produkt jest odpowiedni dla Ciebie.

No to zaczynamy.

Krok 2 (a): Czy wybrać IKZE oparte o rachunek maklerski?

Jedną z form IKZE może być Rachunek Maklerski – dając możliwości inwestowania na giełdzie pod opakowaniem prawnym IKZE. Zakres możliwości inwestycyjnych w formie IKZE jest minimalnie mniejszy niż na Rachunku Maklerskim poza IKZE (nie ma dostępnych niektórych zaawansowanych instrumentów giełdowych, ale nie jest to jakiś wielki problem).

czy inwestujesz na giełdzie (i wiesz jak to robić)
Jeżeli tak t nie ma na co czekać i sprawdzać innych możliwości

• umiesz inwestować na giełdzie? To bez zastanowienia (z zastrzeżeniem pytania #1) jutro zakładaj IKZE oparte o Rachunek Maklerski
• nigdy nie inwestowałeś w akcje? Raczej unikaj IKZE opartych o Rachunek Maklerski

Oczywiście musisz pamiętać że w przypadku IKZE opartego o Rachunek Maklerski będziesz ponosić dodatkowe opłaty (podbne do zwykłych rachunków marklerskich). W pierwszych latach odkładania na takie IKZE (z uwagi na limity rocznych wpłat) na rachunku będzie niewielka kwota – a to oznacza że prowizje za zakupy / sprzedaż akcji mogą być nieco wyższe. Są one podawane procentowo (np. x% ale nie mniej niż y zł). I przy mniejszych transakcjach faktyczna opłata procentowa może być wysoka. Ale to na pewno wiesz jeżeli inwestujesz na giełdzie…

Krok 2 (b): Czy wybrać IKZE oparte o lokatę bankową?

jeżeli nie chcesz żadnego ryzyka
Czyli oczekujesz spokojnych i pewnych zysków

• warto rozważyć IKZE ale tylko z grupy produktów IKZE opartych o lokatę bankową
• koniecznie sprawdź czy oprocentowanie nie jest przypadkiem tak niskie, że zwykła lokata poza IKZE da większy zysk!
• pamiętaj że oprocentowanie w takim produkcie jest zmienne – i co roku przyjrzyj się czy jakiś nowy produkt nie ma lepszej oferty (można przenosić pieniądze między różnymi IKZE!)

Krok 2 (c): Czy wybrać IKZE oparte o DFE lub Fundusze Inwestycyjne?

czy szukasz rozwiązania bezobsługowego
Czyli wybierasz model pasywnego inwestowania (kup i zapomnij)

• moim zdaniem IKZE oparte o Rachunek Maklerski odpada
• możesz sprawdzić produkt oparty o DFE (dobrowolny fundusz emerytalny) – nie ma tu możliwości zarządzania, musisz zdać się na doświadczenie zarządzających i dokładnie przejrzeć wyniki takiego produktu, porównać czy w długim okresie pobił np. wyniki zwykłych lokat bankowych (tu znajdziesz dane na temat lokat)
• zrozumieć jakie są tutaj ryzyka
• lub rozwiązania IKZE oparte o fundusze inwestycyjne – te mają z reguły kilka lub kilkanaście funduszy do wyboru (po to aby można było nimi samodzielnie zarządzać) – ale nic nie stoi na przeszkodzie aby pasywnie zainwestować w jeden (lub kilka) funduszy. Oczywiście pod warunkiem że rozumiesz jakie są tutaj ryzyka i możliwości realnych zysków – ważne aby taki model inwestowania wybrać świadomie. I zależnie od wiedzy i akceptacji ryzyka wybrać fundusz (fundusze) z odpowiedniej grupy (np. obligacji, akcji, mieszane czy też cyklu życia). Tu też potrzebna jest podstawowa wiedza o funduszach inwestycyjnych – tak aby nie zdziwić się gdy fundusz obligacji skarbowych straci ponad 10% (fundusz obligacji to nie to samo co obligacje!)
• IKZE oparte o formę ubezpieczenia – czysto matematycznie się po prostu nie opłacają. Dodatkowe opłaty i koszty i opłaty są tutaj zabójcze dla końcowego wyniku… Ale oczywiście warto dokładnie to zrozumieć (zapraszam do sekcji Ranking IKZE)

nie chcesz giełdy, chcesz fundusze inwestycyjne
Ale chcesz aktywnie inwestować  (zmiany funduszy raz-kilka razy w roku)

• IKZE oparte o fundusze inwestycyjne dają takie możliwości – w zasadzie im więcej funduszy tym lepiej
• niestety IKZE oparte o fundusze inwestycyjne mają mało funduszy do wyboru i zarządzania i wymuszają korzystanie z części oferty i to tylko jednego TFI
• zastanów się czy nie lepiej zamiast 10 funduszy w IKZE mieć dostęp do 200 funduszy poza IKZE (w tym tanich funduszy zagranicznych TFI)
• szczególnie jeżeli do emerytury masz więcej niż 15-20 lat to korzyść ze zwrotu podatku jest … trochę iluzoryczna (czasami to mniej niż 0,5% dodatkowego zysku średniorocznie)
• jeżeli do emerytury masz mniej niż 10 lat to wtedy stopa zwrotu z podatku może rekompensować mały wybór funduszy – warto się wtedy zastanowić nad IKZE

Krok 2 (d): Czy wybrać IKZE oparte o ubezpieczenie z UFK?

Z moich analiz takich produktów wynika, że mają 'delikatnie ukryte’ wysokie koszty które w porównaniu do innych produktów IKZE lub inwestowania poza IKZE całkowicie te produkty odrzucam. Czysto matematycznie się nie opłacają. Dlaczego? Ukryte znaczenie pewnych opłat opisuję szczegółowych artykułach opisujących produkty IKZE.

Krok 4: Sprawdź szczegóły wybranego IKZE

Jeżeli w rankingu wygrał produkt X to warto dokładniej zapoznać się z tym produktem. Tak abyś miał już całkowitą pewność że rozumiesz jak działa ten konkretny produkt.

Po co? Pozwól że podam przykład z branży motoryzacyjnej.

Wraz z żoną macie czwórkę dzieci i szukasz samochodu dla rodziny. Przyjmijmy że nie znasz się całkowicie na motoryzacji (tak jak wiele osób nie zna się na IKZE). W branżowej gazecie znajdujesz artykuł, który mówi że najlepszym samochodem roku jest VW GOLF nowej generacji. Czy to będzie najlepsze auto dla Twojej rodziny? Nie – dopiero gdy doczytasz szczegóły samochodu okaże się że może przewieźć 5 osób, a nie 6…

Dlatego w zakładce Produkty IKZE opisałem każdy z produktów w szczegółowy sposób.

Musisz też zrozumieć że analizy produktów IKZE realizuję w oparciu o aktualność oferty na dzień pisania artykułu. Jeżeli dowiem się o zmianach – to artykuły aktualizuję. Ale może się zdarzyć że informacje u mnie na stronie mogą być nieaktualne. Producenci nie robią jakichś wielkich zmian w produktach – ale pewne zmiany mogą się pojawić.

Dlatego przed zakupem IKZE koniecznie sprawdź informacje i regulaminy na stronach producenta.

Krok 5: Sprawdź czy dane IKZE jest dla Ciebie dostępne

Ranking rankingiem ale mogą być dodatkowe ograniczenia.

W zasadzie dotyczy to wyłącznie IKZE organizowanych przez Banki Spółdzielcze, które mogą ograniczyć dostęp do takiego produktu wyłącznie dla osób mieszkających w danej gminie. Tu po prostu trzeba skorzystać z telefonu i porozmawiać z infolinią.

Jest sposób aby próbować zniwelować tę niedogodność – dostępny na tej stronie (po zapisie na listę informacyjną).

Krok 6: Opcjonalnie – dla zainteresowanych

W rankingach opartych o DFE, rachunek bankowy nie ma za bardzo potrzeby dodatkowej analizy. IKZE oparte o polisę ubezpieczeniową najczęściej się nie opłaca – tym samym i tutaj nie ma jakiejś potrzeby dodatkowych analiz.

Natomiast tam gdzie są dostępne różne fundusze inwestycyjne lub rachunek maklerski możesz (jeżeli interesujesz się takimi formami inwestowania) nieco dokładniej przyjrzeć się rankingom i opisom tych produktów.

W moich rankingach dokładnie wyjaśniam jakie cechy brałem pod uwagę przy ocenie atrakcyjności poszczególnych produktów. Ale dla Ciebie jako osoby która już inwestuje być może inne cechy są istotne. Wtedy oprócz rankingu (jako pewnej początkowej wskazówki) skorzystasz ze szczegółowych opisów poszczególnych produktów i być może okaże się że akurat dla Ciebie najlepszym produktem będzie ten który w moim rankingu był na drugim czy też na  siódmym miejscu.

Osoby które już inwestują i chcą jak najlepiej wykorzystać takie produkty mogą mieć nieco inne oczekiwania niż osoby całkiem początkujące.

Jeżeli dopiero zaczynasz i nie czujesz się na siłach aby samodzielnie przeprowadzić dodatkową analizę – nie martw się. Skorzystaj w tym roku wprost z rankingu a za rok lub za kilka lat IKZE możesz przecież zmienić na inne, i przy takiej zmianie wykorzystać nową wiedzę, którą zdobędziesz w tym czasie. W pierwszym roku na produkcie IKZE nie będzie pracowała jakaś zawrotna suma pieniędzy.